n
خانواده، نخستین کانون رشد و آرامش بشری است 1 که مراقبت از آن مسئولیتی سنگین به شمار آمده و موجب نجات از رنج و عذاب دنیوی و اخروی خواهد گردید.2 قرآن و روایات برای خانواده اهمیت ویژه‌ای قائل شده و احکام و آداب فراوانی برای رشد و بالندگی آن مقرر کرده‌‌اند که افزون بر رعایت آنها برای رفاه و آسایش و رشد تعالی خانواده، باید از خدای سبحان نیز نجات و آسایش خانواده را خواست.
n
وقتی حضرت ابراهیم سلام‌الله‌علیه به فرمان خدا همسر و فرزند خود را به مکه آورد، دست به دعا برداشت و عرض کرد:پروردگارا! من برخی از فرزندانم (اسماعیل و نسل او) را در سرزمین بی‌کشت و زرع، در کنار خانه محترم تو سکونت دادم؛ پروردگارا! تا نماز را برپا دارند، پس دل‌های گروهی از مردم را به آنان گرایش ده و آنان را از میوه‌ها و محصولات روزی عطا کن، باشد که سپاسگزاری کنند 3 ؛ همچنین جناب لوط که پس از تلاش فرهنگی فراوان نتوانست مردم را از هلاکت برهاند برای نجات خانواده با ایمان خود چنین دعا کرد:
n
پروردگارا! من و خانواده‌ام را که تنها گرونگان به من‌اند از وزر و وبال آنچه این مردم انجام می‌دهند، رهایی بخش.4
n
حضرت یعقوب سلام‌الله‌علیه برای تامین نیاز خانواده خود، فرزندانش را به دربار حاکم مصر فرستاد تا با دریافت گندم مورد نیاز، قحطسالی را سپری سازند و حتی در دومین بار برای دریافت گندم، فرزند محبوب خود بنیامین را نیز همراه برادران وی گسیل داشت .5
n
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌واله‌وسلم فرمودند: هر معروفی صدقه به شمار می‌آید و هر آنچه را که مؤمن برای خود و خانواده و همسرش هزینه کند و نیز هرآنچه با آن آبروی خود را حفظ کند برایش صدقه نوشته می‌شود6 و فرمود: بهترین شما کسانی هستند که برای خانوادهٔ خود بهترین باشند و من برای خانواده خودم بهترین شما هستم7 و نیز فرمود: کسی که به بازار رود و تحفه‌ای بخرد و آن را برای خانواده خویش ببرد مانند کسی است که صدقه‌ای را به سوی نیازمندان می‌برد.8
n
امام رضا سلام‌الله‌علیه فرمود: هرکسی روزی را از راه حلالش بجوید و برای خود و خانواده‌اش هزینه کند همانند مجاهد در راه خداست. 9 آن امام در ادامه این حدیث فرمود: اگر مردی دچار تنگدستی شد، به ضمانت خدا و پیامبرش به میزان غذای مورد نیاز خانواده‌اش وام بگیرد و اگر پیش از بازپرداخت وام خود وفات یافت، بر عهده پیشوای مسلمانان است که وام وی را بپردازد.
n
امام صادق سلام‌الله‌علیه فرمود: هرگاه یکی از شما تنگدست شد سفر کند و در پی فضل خدا باشد و خود و خانواده‌اش را ناراحت نکند.10
n
احسان و نیکی به خانواده باید متناسب با توانایی فرد باشد، از این رو امام رضاسلام‌الله‌علیه فرمود: صاحب نعمت باید برای خانواده خود گشایشی فراهم کند.11
n
n
منابع
n
۱-(سوره ٔ روم آیهٔ ۲۱وسورهٔ اعراف آیهٔ ۱۸۹)
n
۲-(سورهٔ تحریم آیهٔ ۶)
n
۳-(سورهٔ ابراهیم آیهٔ ۳۷)
n
۴-(سورهٔ شعرا آیهٔ ۱۶۹)
n
۵-(سورهٔ یوسف،آیهٔ ۵۸ـ۶۸)
n
۶-(مستدرک الوسائل ج۳ص۲۳۹)
n
۷-(الفقیه ج۳ص۵۵۵)
n
۸-(المالی، صدوق ص۵۵۷)
n
۹-(الکافی ج۵ ص۹۳)
n
۱۰-(عوالی الئالی ج۳ ص۱۹۳)
n
۱۱-(الکافی ج۴ ص۱۱)
n
n